İmam Sadık a.s şöyle buyurmuştur: “Gece namazı insanı yüzü güzel, huyu iyi ve güzel kokulu kılar, rızkı arttırır ve borcu öder, gamı giderir ve göze cila verir.” [1]
Resulullah s.a.a şöyle buyurmuştur: “Gece namazı, Allah’ın
hoşnutluğu ve meleklerin dostluğu için bir vesiledir.” [2]
İmam Sadık a.s şöyle buyurmuştur: “Gece namazı kılınan ve
Kur’an okunan evler, gökyüzü ehli için yıldız gibi parlar.” [3]
Gece Namazının Kılınış Şekli
Gece namazı toplam 11 rekattır:
1-Gece namazının sekiz rekatı, sabah namazı gibi, iki şer
iki şer dört tane iki rekatlık olmak üzere gece namazı niyetiyle kılınır.
2-İki rekat şef’ namazı: Birinci rekatında, Hamd’dan sonra
“Nas” suresi ve ikinci rekatta, “Felak” suresini okumak daha iyidir.
3-Bir rekat vitir namazı: Hamd’dan sonra, üç kere “Tevhid”
suresi, bir kere “Felak” suresi ve bir kere de “Nas” suresini okumak veya
sadece bir sure okumak doğrudur. Sonra elleri kunut için gökyüzüne doğru
kaldırırız ve hacetlerimizi Allah’tan isteriz ve kırk mümin için dua ederiz.
Allah’tan mağfiret dileriz ve yetmiş defa,
اَسْتَغْفِرُ اللهِ رَبیِّ وَ اَتُوبُ اِلَيه
Allah’tan mağfiret ve bağışlama dileriz ve ona doğru dönüp
yöneliriz
Sonra yedi defa,
هذِهِ مَقامُ الْعائِذِ بِکَ مِنَ النَّارِ
Kıyamet gününün ateşinden sana sığınanın makamı işte budur
ve sonra üç yüz defa
اَلْعَفْو
ve sonran sonra da
رَبِّ اغْفِرْلی وارْحَمْنی وَ تُبْ عَلَیَّ،
اِنَّکَ اَنْتَ التَّوابُ الْغَفُورُ الَّرَحيمْ
cümlesini deriz.
Gece Namazının Hükümleri
1-Sekiz rekatı gece namazı niyetiyle, iki rekatı ise şef’
namazı niyetiyle ve sonra bir rekatı ise vitir namazı niyetiyle kılınır.
Bunların en faziletlileri vitir namazı ve şef’ namazıdır ve iki rekat olan şef’
namazı bir rekat olan vitir namazından daha yücedir.
2-Gece namazında, şef’ ve vitir namazıyla iktifa etmek
doğrudur ve hatta vakit dar olduğu zaman sadece vitir namazına iktifa etmek de
doğrudur.
3-Gece namazının kılınış vakti, gece yarısından fecr-i
sadık’a kadardır ve seher vakti diğer vakitlerden en iyi olanıdır. Gecenin üçte
birinin son kısmı seher sayılmaktadır ve seherde gece namazı kılmak fecr-i
sadıka doğru kılmaktan daha yücedir.[4]
4-İnsanın, seçme hakkında sahip olduğu halde bile oturarak
gece namazı kılması caizdir. Ama oturarak kıldığı her iki rekatı, ayakta
kılınan bir rekat namaz olarak sayması daha iyidir. Bu yüzden oturarak sekiz
tane iki rekatlı, her iki rekatın da sonunda bir selam ve toplam onaltı rekat
olmak üzere gece namazı niyetiyle; iki tane iki rekatlık namaz ve her iki
rekattan sonra selam vermek üzere toplam dört rekat şef’ namazı niyetiyle ve
iki tane bir rekatlık olmak üzere toplan iki rekat vitir namazı niyetiyle
kılmak doğrudur. Ama zorunluluk ve hastalık nedeniyle onbir rekata kifayet etek
de doğrudur.
5-Yolcu kimse, namazını gece yarısından önce kılabilir.
6-Uykuda kalıp gece namazını kılamamaktan korkan genç
namazını gece yarısından önce kılabilir.
7-Gece yarısından sonra gece namazını kılmaya özrü olanlar,
misal olarak yaşlı veya havanın soğumasından korkan yada uykuda cünüp olmaktan
korkan kimse namazını geceden önce kılabilir.
8- Hamd’dan sonra Sure okumak, gece namazlarının
rekatlarında gerekli değildir ve Hamd suresini okumakla kifayet etmek doğrudur.
Ayrıca kunut da ikinci rekatlarda vacip değildir ve namazı kunutsuz okumak da
doğrudur.
9-Vitir namazı bir rekattır ve onu kunutsuz eda etmek
doğrudur.
10-Tüm onbir rekatı bir mecliste bir kerede kılmak lazım
değildir, aksine Resulullah’ın s.a.a teheccüt ettiği gibi üç kerede kılmak
doğrudur ve aralarını ayırmak daha yücedir.
11-Ailesinden gece namazına kalkmak isteyenin kalması için
gece namazını yüksek sesle okumak müstehaptır. Rivayetlerde var olan ve Şehit
ve diğerlerinin de beyan ettiği gibi yüksek sesle okumanın sevabı vardır.
müstehaptır
İnsanın gösteriş ve riyadan uzak olduğu taktirde yüksek
sesle okumanın müstahap olduğu da bellidir ve eğer Allah korusun riya veya
gösteriş olmasından korkarsa, alçak sesle okuması gerekir.[5]
Gece Namazının Kazasının Fazileti
Gece namazını kılamayan kimse, gündüz kazasını yerine
getirebilir.[6]
Hatırlatma: Ali b. İbrahim’in tefsirinde İmam Sadık’tan
a.s rivayet edildiği üzere gece namazının kazasının faziletleri çoktur.
Rivayet şöyledir: “Adamın biri İmam Sadık’a a.s şöyle arzetti: “Fedan olayım!
Gece namazını bir ay, bazen iki ve bazen de üç ay kılamadığım oluyor ve ben
onun kazasını gündüz eda ediyorum. Bu iş caiz midir?” İmam Sadık a.s şöyle
buyurdu: “Allah’a yemin olsun bu iş senin gözlerinin aydınlanmasına neden olur”
ve imam bu cümleyi üç defa tekrarladı.[7]
İshak b. Ammar, İmam Sadık’tan rivayeti naklettikten sonra,
İmam Sadık’ın a.s babalarından ve onlar da Resulullah’tan şöyle
nakletmişlerdir: “Allah-u Teala, gece namazını gündüz kaza edan kimseyle
meleklere karşı övünür ve şöyle buyurur: “Ey melekler! Bu kulum kendisine vacip
kılmadığım şeyin kazasını yerine getirmektedir. Şahit olun ki ben onu
bağışladım”[8]
Gece namazı kılarken, namazın ortasında güneş doğarsa; eğer
dört rekatını kılmışsa diğerlerini kısa ve müstahaplarını yerine getirmeden
kılabilir ve eğer daha dört rekatını kılmamışsa başladığı o iki rekatı bitirir,
sonra iki rekat sabahın nafilesini yerine getirir ve ondan sonra da iki rekat
vacip olan sabah namazını kılar. Bunları yaptıktan sonra da gece namazının
geriye kalanının kazasını yerine getirir. Eğer daha hiç namaza başlamamışsa,
sabah namazının nafilesini kıldıktan sonra sabah namazını kılar ve ondan sonra
gece namazının kazasını yerine getirir.
Hatırlatma: Eğer gece namazını Beyn’et-Tulueyn’de sabah
ezanından sonra ve güneşin doğmasından önce yerine getirirse, kaza namazı
kıldığına dair niyet etmemesi daha iyidir, aksine “Ma fi’z-Zimmet” niyetiyle
kılmalıdır.
Açıklama: “Ma fi’z-Zimmet” gece namazını eda veya kaza
olarak kıldığına, Allah’ın ve Resulü’nün emrettiğini yerine getirdiğine dair
“Kurbeten ila Allah” deyip namaz kılmaya niyet etmesi anlamına gelmektedir.[9]
ABNA.İR
————————–
[1] Bihar’ul-Envar, c. 87, s. 153
[2] a.g.e. s. 161
[3] Vafi, c. 2, s. 23
[4] Tahrir’ul-Vesail, c. 1, s. 136
[5] Şem’us-Seher; Şeb-i Merdan-i Huda; Mefatih’ul-Cunan
[6] Ahkaz, Vizaret-i Amuzeş ve Perveriş, s. 95
[7] Ahkaz, Vizaret-i Amuzeş ve Perveriş, s. 95
[8] Bihar’ul-Envar, c. 87, s. 202
[9] Ahkam, Vizaret-i Amuzeş ve Perveriş, s. 96