Tarih: 16.05.14
Hatip: Hamburg İslam Merkezi Başkanı Ayetullah Ramazani
BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM
Hamd Alemlerin Yüce Rabbi olan
Allah’a olsun. Bizi
doğru yola hidayet eden odur. Eğer O’nun hidayeti olmasaydı doğru yola gelmiyecektik.
Ona iman ediyoruz. Ona güveniyoruz, Ona tevekkül ediyoruz, Ona
ibadet ediyor ve Ondan yardım ve medet
talebinde bulunuyoruz. Salat ve selam ise kalblerimizin mahbubu,
nefislerimizin munisi, günahlarımızın şefaatçısı ve hastalıklarımızın tabibi sevgili Peygamberimiz
Hatemul Enbiya, Rahmetenlilalemin Hz.
Muhammed Mustafa ile risaletinin ve ilminin varisi ve
sünnetinin muhafızı olan mutahhar Ehl-i Beyti ile mucadele
ve dava arakadaşlarından seçkin Ashabının üzerine olsun.
Allah’ın rahmeti ve bereketi ise tüm
müslümanların ve bilhassa burada hazır bulunan muhterem
bacılar ve değerli kardeşlerin üzerine olsun.
Başta kendi nefsim
olmak üzere hepinizi İlahi takvaya, Allah’ın emirlerine sarılmaya
ve yasaklarından ise kaçınmaya davet ediyorum.
Takva en iyi azık
cennetin anahtarı ve cehennem
ateşine karşı ise
koruyucu siperdir.
İlahi kanun bir başka
adıyla şeriat, insan
yaşamıyla ilgili tüm
hususları kapsamaktadır. Bu
cümleden emir ve yasaklar veya
helal ve haramlardan ibaret
olan vecibeler. Tabiki bu
meyanda kesin haram veya
helal kapsamında olmayan
mubah, mustahab ve mekruh olarak
tanımlanan diğer bir
takım hususlar ve kategoriler vardır. Bunların hepsi kendi payına
insanın manevi rüşd ve
tekamulüne katkı sağlar.
Teklif sorumluluğu biri itikadi ve diğer
ameli olmak üzere
iki ana başlık altında
toplamak mümkündür.
a -İtikadi
sorumluluk:
İtikadi sorumluluktan maksat
insanın kalbi, fikri ve
düşüncesiyle ilgili hususlardır
ve insan
bu durumları tanımak için
sağlıklı bir metot kullanmakla
yükümlüdür. Allah’ın varlığıyla ilgili
ilim, Allah’ın birliği, Allah’ın gücü ve
kudreti. İnsan aklı yettiği
oranda akli delillerle, akıl yetersiz
geldiği zaman şer’i
delillerle bu itikadi
konularda kesin bir
bilinç ve yakin hasıl etmelidir.
Müstahablar: Günlük nafile
namazlar gibi, eğer insan
bunları eda edebilirse kendisine
sevap yazılır ve
mükafat verilecektir. Ama eğer
bunları terk ederse onun için günah yazılmaz ve
bundan dolayı hesaba çekilmez.
Mekruhlar: Yapılmaması daha iyi
olan ve terkedildiğinde insana
sevap verilen, işlendiğinde de kişinin
günahkar sayılmadığı hususlardır.
Mübahlar:
Yapılmasıyla yapılmaması arasında
bır fark olmayan
hususlardır. Hayatın büyük bir
kısmı mübahlardan oluşmaktadır.
Örneğin Peygamberin bedenen
miraca yükselişini veya ölümden sonra dirilişin
cismani oluşuna akli
delillerle yakin hasıl
etmek mümkün değildir. 1
b -Ameli
sorumluluk
Mükellefin kendileriyle
amel etmesi gereken yükümlülükler
de ikiye
ayrılmaktadır.
Birincisi: Salt ameli yükümlülükler.
Bu tür yükümlülükler yalnızca
akıl ile algılanabilirler. Allah ta bunları teyid
etmekteler. Örneğin adaletin
güzelliği ve zulümün de çırknliği,
emanetin sahibine iadesi, bir
iyilik yapana veya nimet sahibine
karşı şükranlığı ifade etme gibi
hususları, şari tarafından hiç bir nakli
delil olmadan herkes kendi aklıyla
anlıyabilir. Bu
saydıklarımız aslında şu usul
kuralına örneklik teşkil etmektedir:
“ Akıl neye hükmediyorsa
şeriatta ona hükmeder ve
şeriat neye hükmediyorsa akıl da ona
hükmeder”
İkincisi: Nakli ameli
yükümlülükler:
Bu yükümlülükler, aklın idrakından aciz olduğu halde ancak
hiç bir zamanda inkar
etmediği hususlardır. Çünkü hakim olan Allah’ın hikmetine binaen insanları namaz,
oruç ve zekat
gibi ibadetleri yapmakla
mükellef kıldığını bilir.
Aklın tek başına bunları idrak edemediği apaçıktır.
Bu hususlar fıkhi açıdan ikiye
ayrılmaktadır.
Birinci
Bölüm: Mevzui ahkam
diye adlandırılmakta,
mulkiyet, evlilik, sağlık vesaire gibi
hususlar.
İkinci
Bölüm:
Teklifi hükümlerdir bunlar
fakihler tarafından beş
kategoride ele alınmaktadır.
Farzlar, haramlar, mustahablar, mubahlar ve
mekruhlar.
Mevzui ve teklifi ahkamın dışında kalanlar
ise ahlak çerçevesinde ele
alınmaktalar. Gıybetin, iftiranın
ve emanete hıyanetin haram
oluşu gibi.
1-
Haşrin cismani
oluşunun aklen de ıspat edilebileceğini savunan
alimler vardır. Bu cümleden İbni
Meysem Behrani. Kevaidul Haram Kitabı. S 117. Siveri Elhilli s 117.
Irşadu
Talibin ila Menabi-ul
Musterşidin s 276. Ellevamiul
İlahiye fi Mebahisil Kelamiye s
222